Πριν από ένα χρόνο (στις 20/01/2011), το Ινστιτούτο Μικρών Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ είχε δημοσιεύσει Δελτίο Τύπου σχετικά με ορισμένα διαρθρωτικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, ζητώντας την παρέμβαση της Κυβέρνησης για την επίλυσή τους.

Είναι σκόπιμο να επαναληφθούν τα βασικά σημεία της παρέμβασης του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, με την παράθεση επικαιροποιημένων στατιστικών στοιχείων. Και αυτό διότι για ακόμα μια φορά στην Ελλάδα ο δημόσιος διάλογος είναι παρελκυστικός. Εξαντλείται σε δευτερεύοντα ζητήματα, χωρίς να γίνεται μια ουσιαστική ανάγνωση και ανάλυση της πραγματικότητας. Οι προτάσεις δε, που διατυπώνονται αποτελούν προϊόν ιδεολογικών αγκυλώσεων παρά μια προσπάθεια ρεαλιστικής αντιμετώπισης των υφιστάμενων προβλημάτων. Έτσι, εκτός από την επαναφορά της απελευθέρωσης των «κλειστών»  (ρυθμισμένων) επαγγελμάτων, προβάλλεται πλέον ως επιτακτική ανάγκη η μείωση του μισθολογικού κόστους για την αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας.

Αξίζει να επισημανθούν, όπως και πέρυσι, ορισμένα από τα σημαντικότερα εμπόδια για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, τα οποία σπανίως αναφέρονται στο δημόσιο διάλογο:

Α) Οι τιμές των εισαγόμενων καταναλωτικών αγαθών στην Ελλάδα παραμένουν σημαντικά υψηλότερες από τις αντίστοιχες στις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ – όπως φάνηκε και από πρόσφατα δημοσιεύματα για τιμοληψίες από την Υπηρεσία Εποπτείας Αγοράς.  Η διατήρηση των τιμών αυτών των αγαθών σε υψηλά επίπεδα οφείλεται κυρίως στην ατελή διάρθρωση των αγορών μέσω των οποίων διακινούνται. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι στη συντριπτική τους πλειονότητα τα εισαγόμενα καταναλωτικά αγαθά διακινούνται μέσω συγκεκριμένων ολιγοπωλίων και η διανομή τους διατρέχει συχνά δαιδαλώδη έως γκρίζα κανάλια (τριγωνικές συναλλαγές από εταιρίες offshore, nominee κλπ). Τα κωλύματα που παρατηρούνται στους ελέγχους για τις ενδο-ομιλικές συναλλαγές επιτείνουν το φαινόμενο.

Β) Ο Δείκτης Τιμών Εισαγωγών στη Βιομηχανία, συνεχίζει την ανοδική του πορεία όπως φαίνεται από το Διάγραμμα  1. Για δύο συνεχόμενα έτη (Νοέμβριος 2009-2011), οι τιμές των εισαγωγών συνεχώς αυξάνονται.

Διάγραμμα 1: Μεταβολή Μηνιαίου Δείκτη Τιμών Εισαγωγών στη Βιομηχανία (% σε σχέση με το προηγούμενο έτος), 2009-2011

Πηγή: Ελληνική Στατιστική Αρχή

Γ) Εκτός, όμως, από τις τιμές των εισαγόμενων πρώτων υλών και προϊόντων, ιδιαίτερα υψηλές είναι και οι τιμές του μηχανολογικού εξοπλισμού, ο οποίος στο μεγαλύτερο μέρος του προέρχεται από το εξωτερικό. Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία της Eurostat, η χώρα μας παραμένει η δεύτερη ακριβότερη, στην ΕΕ-27, μετά τη Μάλτα, για μηχανολογικό και λοιπό εξοπλισμό.

Διάγραμμα 2: Δείκτης Επιπέδου Τιμών για Μηχανολογικό και Λοιπό Εξοπλισμό, 2010 (ΕΕ-27 =100)

Πηγή: Eurostat

Επομένως, πέρα από τις γνωστές και χρόνιες παθογένειες του επιχειρηματικού περιβάλλοντος (π.χ. γραφειοκρατία, διαδικασία αδειοδότησης, φορολογικό σύστημα), οι υψηλότερες σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη τιμές του μηχανολογικού εξοπλισμού αποτρέπουν όχι μόνο την ανάληψη επενδύσεων από νέες παραγωγικές επιχειρήσεις αλλά και την ανανέωση και τον εκσυγχρονισμό του  εξοπλισμού των υφιστάμενων. Η κατάσταση αυτή πλήττει καίρια την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας.

Στην προσπάθεια για την επανεκκίνηση της αναπτυξιακής διαδικασίας στη χώρα μας, μέσω και της ανασυγκρότησης της παραγωγικής βάσης, θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη, μεταξύ των άλλων, ο παράγοντας του κόστους των επενδύσεων και να εξεταστούν τα πιθανά μέτρα για τη μείωσή του. Σε πρώτη φάση, η ΓΣΕΒΕΕ θεωρεί απαραίτητη και έχει ήδη προτείνει τη δημιουργία ενός Παρατηρητηρίου Τιμών Πρώτων Υλών και Μηχανολογικού Εξοπλισμού (κύρια εισαγόμενων), το οποίο εκτός από την παρακολούθηση των τιμών των εισαγόμενων προϊόντων, θα συμβάλει στη δημοσιοποίηση «αθέμιτων» παρεκκλίσεων τιμών από τα ισχύοντα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Το Ινστιτούτο Μικρών Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ θέλοντας να συμβάλλει με τρόπο εποικοδομητικό στο διάλογο που έχει ανοίξει σχετικά με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που θα έχουν ως συνέπεια την επανεκκίνηση της ανάπτυξης, τονίζει ότι για την πραγματική οικονομία στην Ελλάδα το σοβαρότερο διαρθρωτικό εμπόδιο είναι η ολιγοπώληση των αγορών, η οποία συχνά οδηγεί σε χειραγώγηση τιμών και σε υπονόμευση του ανταγωνισμού. Το στοιχείο αυτό, άλλωστε, έχει επισημανθεί επανειλημμένως και σε εκθέσεις διεθνών οργανισμών, όχι όμως βέβαια σε ανάλογες εκθέσεις εγχώριων φορέων και ινστιτούτων και της Τράπεζας της Ελλάδας. Θεωρούμε ότι η στροφή του ενδιαφέροντος αποκλειστικά και μόνο σε ζητήματα όπως το άνοιγμα των «κλειστών» επαγγελμάτων  και τη μείωση των μισθών εκτός από παρελκυστική είναι και μυωπική. Και τούτο επειδή δεν αναγνωρίζει ένα χρόνιο διαρθρωτικό πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας, την ολιγοπωλιακή  διάρθρωση των αγορών και το υψηλό επίπεδο των τιμών, το οποίο αυξάνει πολύ περισσότερο από άλλους παράγοντες το κόστος ανάληψης νέων επιχειρηματικών πρωτοβουλιών.